Teoria wieloświatów (znana także jako multiwersum) to hipoteza, która zakłada istnienie wielu wszechświatów obok naszego własnego. Teoria ta ma różne formy i interpretacje w zależności od kontekstu naukowego, w którym jest rozpatrywana. Oto kilka najważniejszych podejść do tej teorii:
Wieloświaty w mechanice kwantowej (interpretacja wielu światów)
Jednym z najsłynniejszych wariantów teorii wieloświatów jest tzw. interpretacja wielu światów (ang. Many Worlds Interpretation, MWI), zaproponowana przez Hugh Everetta w 1957 roku. Zgodnie z tą interpretacją, każdy możliwy wynik obserwacji kwantowej rzeczywiście się realizuje, ale w osobnym wszechświecie. Każda decyzja lub zdarzenie prowadzi do rozgałęzienia się rzeczywistości, co tworzy nowe wszechświaty. W ten sposób powstaje nieskończona liczba równoległych wszechświatów, w których istnieją różne wersje rzeczywistości.
Teoria strun i wieloświaty
W kontekście teorii strun, wieloświat jest konsekwencją różnych możliwych konfiguracji strun i ich energii. Teoria ta sugeruje, że istnieje wiele wszechświatów, z których każdy może mieć inne prawa fizyki, inne stałe fundamentalne, a nawet inną liczbę wymiarów przestrzennych.
Kosmologiczne wieloświaty
W ramach teorii kosmologicznych, takich jak wieczna inflacja, zakłada się, że nasz wszechświat jest tylko jednym z wielu „bąbli” w gigantycznym, wiecznie rozszerzającym się multiwersum. Każdy bąbel może mieć różne właściwości fizyczne i stałe kosmologiczne.
Wieloświaty matematyczne
Według hipotezy wieloświatów matematycznych Maxa Tegmarka, każdy możliwy wszechświat, który można opisać za pomocą równań matematycznych, istnieje realnie. Tegmark postuluje, że matematyka sama w sobie determinuje istnienie różnych wszechświatów, co oznacza, że wszystko, co może być spójne matematycznie, ma prawo istnieć jako rzeczywistość.
Wieloświaty filozoficzne i fikcyjne
W literaturze, szczególnie w fantastyce naukowej, koncepcja wieloświatów jest popularnym motywem. Często przedstawia się alternatywne rzeczywistości, w których wydarzenia potoczyły się inaczej, co tworzy fascynujące scenariusze fabularne.
Podsumowanie
Teoria wieloświatów jest fascynującą i kontrowersyjną koncepcją, która podważa nasze intuicyjne rozumienie rzeczywistości. Chociaż nie ma jeszcze jednoznacznych dowodów na jej prawdziwość, jest to temat intensywnie badany w fizyce teoretycznej i kosmologii.